معرفی دوره
در هر جامعهای افراد برجسته، متخصص، ماهر، باهوش و در کلام کوتاه، رهبران نخبهای وجود دارند که در حوزهی کاری خود، پیشگام، الهامبخش و موثراند. این افراد، برای اطرافیان الگو و راهنما، برای سازمانها ارزشآفرین و برای رقبا، طعمهای ارزشمند بشمار میآیند. چنین رهبرانی لزوماً مدیران عالی سازمانشان نیستند و حتی ممکن است هیچ جایگاه رسمی مدیریتی نیز نداشته باشند.
تجارب بومی و پژوهشهای جهانی در رابطه با «توسعهی رهبری»، نشان میدهد که بخش زیادی از عملکرد رهبران متأثر از عوامل نهفته در درون و در زندگی شخصی ایشان است؛ مواردی چون نگرشهای اجتماعی، تمایلات و علایق بنیادین، ارزشها و باورها، دغدغههای فکری، اضطرابها و ترسها، خانواده و روابط زناشویی، ویژگیها و شرایط جسمی و بیولوژیک.
بنابراین آموزشهای تکنیکی و مهارتی در حوزههایی چون ارتباطات، مذاکره، تصمیمگیری، استراتژی، تیمسازی و از این دست موارد، برای رشد شخصی و حرفهای رهبران کافی نیست و تنها در صورت پرداختن به عوامل زیربنایی، آموزشهای مزبور مانند کاشتن بذر در زمین مساعد، ثمربخش خواهد بود.
فرآیند دوره
دورهی زیستن رهبران در ۱۲ روز کامل و طی ۱۲ ماه (ماهی یک گردهمآیی) برگزار میشود؛ و یک سیر مفهومی از کل به جزء را دنبال میکند. برنامه با مباحثی در سطح کلان «زندگی اجتماعی» آغاز میشود؛ سپس به سطح بعدی یعنی «زندگی شغلی- سازمانی» میپردازد؛ و در انتها کار خود را با مباحثی در سطح «زندگی شخصی» خاتمه میدهد. این در حالی است که در کل دوره، مباحث «رابطه با خویشتن و درونکاوی» همچون نخ تسبیح با دیگر مباحث مرتبط خواهد بود. این ساختار در شکل زیر نمایش داده شده است:
اهداف دوره
دورهی زیستن رهبران یک برنامهی میانمدت و بینرشتهای است، که با هدف کمک به افراد برای تأمل و پاسخگویی به پرسشهایی نظیر آنچه در مقدمه بیان شد، طراحی شده است.
نتایج میانمدتی که افراد با کوشش خود در این دوره بهدست میآورند را میتوان در دو موضوع «خودآگاهی و برنامهی توسعهی شخصی» و «توسعه و تعادل در سبک زندگی» خلاصه کرد. این کوشش میتواند به پیامدهای بزرگتری چون «توسعهی قابلیتهای رهبری» و «تقویت وجهه و برند شخصی» افراد نیز بیانجامد.
اهداف جزئیتر دورهی زیستن رهبران عبارتند از:
- فراهم کردن چارچوبی برای درک افراد نسبت به قابلیتها و خصایص رهبری در خود و دیگران.
- برطرف کردن پیش فرضها و ابهامات نادیده گرفته شده و خطاهای رایج در تحلیل رفتار رهبران.
- آگاهی افراد از ویژگیها و آسیبپذیریهای سبک زندگی خود، و برانگیختن ایشان برای ایجاد تغییر و مداخلههای شخصی برای تقویت و تعادل در سبک زندگی.
- کمک به مخاطبان برای ترسیم مسیر توسعهی شخصی و حرفهای مناسب خود.
- شناخت راه و رسم بهبود ارتباط با افراد نخبه و ایجاد همافزایی فکری و عملکردی در تیمهای رهبری، در جهت رسیدن به اهداف جمعی.
مخاطبان و توسعه جویان
دورهی زیستن رهبران برای رهبران بالفعل (افرادی که دارای تجارب رهبری هستند) یا بالقوه (افرادی که دارای استعداد رهبری هستند) طراحی شده است. این برنامهی توسعهای، برپایهی تعریفی که از رهبری دارد، لزوماً مخاطب خود را «مدیران» در نظر نمیگیرد؛ بلکه «کارشناسان نخبه» و افرادی که به جریانسازی و تحولآفرینی در حرفه و محیط اجتماعی خود علاقهمند هستند را نیز مخاطب خود قرار میدهد. ویژگی مشترک مخاطبان این دوره، انگیزهی بالای آنها برای خودآگاهی، توسعهی فردی و اثرگذاری در سازمان، حرفه یا جامعهی خود است.
از طرفی دورهی زیستن رهبران برای چنین افرادی نیز مفید خواهد بود:
- مدیرانی که با افراد نخبه و مستعد همکاری میکنند؛ خصوصا مدیران منابع انسانی و مدیران ارشد سازمانها و پروژههایی با فنآوری بالا (High-tech) و دانشبنیان.
- مسئولین و سیاستگذارانی که در سازمانها یا تشکلهای مربوط به نخبگان فعالیت میکنند.
- مشاوران مدیریت، مربیان و ارزیابانی که در حوزهی توسعهی رهبری فعال هستند.
رویکرد آموزش و یادگیری
دورهی زیستن رهبران متکی به فلسفهی یادگیری سازندهگرا است و به همین دلیل به دنبال تزریق اطلاعات متنوع و گسترده به ذهن شرکتکنندگان نیست. در این دوره تلاش میشود از روشهایی چون موردکاوی، طرح پرسش، ارائهی لنزهای تحلیلی، مباحثه و تمرین عملی، به افراد برای کشف و درونیسازی مفاهیم و راهکارها کمک شود؛ و در این بین مربیان دوره نیز نقش محرک، تسهیلگر و حامی افراد در مسیر درونکاوی و توسعهی شخصی را دارند. با توجه به مشغلهی اکثر شرکتکنندگان، دورهی زیستن رهبران طوری برنامهریزی شده است که با یک گردهمآیی در هر ماه، زمینهی اصلی برای درگیر شدن افراد با مباحث فراهم گردد و از طریق یک محیط مجازی ساده، رابطهی افراد با مباحث در فاصلهی بین جلسات حفظ خواهد شد.